Espargoulo
Parietaria judaica
Urticaceae
Àutri noum : Esparagoulo, Chamberousset, Cambo-rous, Cambo-rousseto, Erbo-de-paret.
Nom en français : Pariétaire.
Descripcioun :L'espargoulo, planto proun couneigudo, vèn bèn dins li muraio de touto meno e lis escoumbre. Se recounèis à sa cambo rousseto. Coumpara emé P. officinalis.
Usanço :L'espargoulo es un grand remèdi pèr l'enfantuegno : la tisano de la planto se bouto dins lou bebeiroun pèr espurga la ninèio e lucha contro la cagagno. S'emplego peréu contro li proublèmo de ren (graviho o "mal de la pèiro" in J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 60), enflamacioun...) : 150 g de fueio fresco, 1 l d'aigo e un zèst de limoun, faire bouli e béure uno tasseto 3 cop pèr jour. A Brignolo se fasié uno bevendo amé de regalisso : "lou béure dei segaire", (G. Rambert in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.).
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Parietaria
Famiho : Urticaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 0,5 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à nouvèmbre
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Paret
- Baus
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mediterano-Atlantico
Ref. sc. : Parietaria judaica L., 1756
(= Parietaria diffusa Mert. & W.D.J.Koch, 1823 )
Ourtigo-jauno
Lamium galeobdolon
Lamiaceae Labiaceae
Noms en français : Lamier jaune, Ortie jaune.
Descripcioun :L'ourtigo-jauno dóu gènre Lamium, pamens coumuno en Éuroupo e en Franço, èi tras que raro au nostro, meme en mountagno. Trachis dins li blachiero umido e li fendasclo de lapié. Autramen es eisado de recounèisse emé si poulìdi flour jauno raiado de roujo. La subsp. presentado eici, ié dison montanum.
Usanço :La planto èi manjadisso cruso o cuecho, pamens soun óudour èi desagradivo (F. Couplan, op.cit. p. 360).
Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lamium
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mars à juliet
Liò : Blachiero
- Prado à rousèu
- Lapié
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Lamium galeobdolon (L.) L., 1759